Soplówka jeżowata (Lion’s Mane) zawiera substancje bioaktywne, które mają korzystny wpływ na pracę organizmu, zwłaszcza mózgu, serca i jelit.

Lion’s Mane zawdzięcza swoją nazwę specyficznemu wyglądowi. Duże, biała kudłate czapy łudząco przypominają lwią grzywę. Soplówka jeżowata ma zastosowanie zarówno kulinarne, jak i medyczne. Jest powszechnie stosowana min. w Chinach, Indiach i Korei (1)

Soplówkę jeżowatą można spożywać zarówno na surowo, gotowaną, suszoną lub jako dodatek w proszku do herbaty lub kawy. Ich ekstrakty są także często używane w dostępnych bez recepty suplementach zdrowotnych.

Soplówka jeżowata – działanie

Soplówka jeżowata jest powszechnie znanym i od setek lat stosowanym naturalnym środkiem leczniczym w Chinach i Japonii. Uznawana jest jako lek min. na schorzenia wątroby, nerek, żołądka, a także przy zaburzeniach pracy serca.

Jego właściwości lecznicze wynikają z szeregu związków aktywnych jakie zawiera, min. polisacharydy (beta-glukany), hericenony i erinacyny, liczne sterole i pochodne orcynolu.

Ze względu na obecne składniki Lion’s mane wykazuje silne działanie neuroprotekcyjne i neuroregeneracyjne. Dodatkowo poprawia funkcje kognitywne, łagodzi zmęczenie i wspomaga walkę z depresją.

Soplówka jeżowata – zalety

Soplówka jeżowata ma wiele właściwości pro zdrowotnych. Jest doceniana min. za działanie przeciwzapalne, ochronę neuronów, czy działanie antydepresyjne. Poniżej omówię najważniejsze korzyści wynikające z suplementacji tego grzyba:

• chroni przed demencją,
• łagodzi stany lękowe i depresyjne,
• chroni komórki nerwowe,
• chroni przed wrzodami w układzie pokarmowym,
• zmniejsza ryzyko chorób serca,
• łagodzi objawy insulinooporności,
• może wspomagać leczenie nowotworów,
• zmniejsza stany zapalne,
• wzmacnia układ odpornościowy

Ochrona przed demencją

Zdolność mózgu do tworzenia nowych połączeń neuronalnych zwykle spada wraz z wiekiem, co może wyjaśniać, dlaczego funkcjonowanie umysłowe pogarsza się u wielu starszych osób.(2)

Badania wykazały, że soplówka jeżowata zawiera dwa specjalne związki, które mogą stymulować wzrost komórek mózgowych: hericenony i erinacyny (3).

Ponadto, badania na zwierzętach wykazały, że lion’s mane może pomóc w ochronie przed chorobą Alzheimera, neurodegeneracyjną chorobą mózgu, która powoduje min. postępującą utratę pamięci.

Wykazano, że grzyby lion’s mane i jego ekstrakty zmniejszają objawy utraty pamięci u myszy, a także zapobiegają uszkodzeniom neuronów powodowanym przez płytki amyloidu-beta, które gromadzą się w mózgu podczas choroby Alzheimera (4, 5, 6).

Badanie przeprowadzone na osobach w podeszłym wieku z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi wykazało, że spożywanie 3 gramów sproszkowanej soplówki jeżowatej dziennie przez cztery miesiące znacznie poprawiło funkcjonowanie psychiczne. Warto jednak zaznaczyć, że pozytywne działanie zniknęło wraz z zatrzymaniem suplementacji (7).

Łagodzenie stanów depresyjnych

Jak pokazują badania, nawet jedna trzecia ludzi mieszkających w krajach rozwiniętych doświadcza objawów lęku i stanów depresji (8).

Chociaż jest wiele tego przyczyn, to coraz częściej za jedne z głównych czynników upatruje się przewlekłe stany zapalne.

Badania na myszach wykazały, że ekstrakt z soplówki jeżowatej ma działanie przeciwzapalne, które może zmniejszyć objawy lęku i depresji (9).

Inne badania na zwierzętach wykazały, że soplówka jeżowata może również pomóc w regeneracji komórek mózgowych i poprawie funkcjonowania hipokampu. Jest to region mózgu odpowiedzialny za przetwarzanie wspomnień i odpowiedzi emocjonalne (10).

Ochrona komórek nerwowych

Komórki nerwowe tuż obok komórek glejowych stanowią składowe układu nerwowego człowieka. Komórki nerwowe pełnią rolę transmitera sygnałów.

Oznacza to, że mają zdolność do wytwarzania, przekazywania innym komórkom i odbierania od innych komórek specyficznych sygnałów

Urazy mózgu lub rdzenia kręgowego często powodują paraliż lub utratę funkcji umysłowych, a ich wyleczenie może zająć dużo czasu.

Badania wykazały, że soplówka jeżowata może pomóc przyspieszyć powrót do zdrowia po tego typu urazach poprzez stymulację wzrostu i naprawy komórek nerwowych (11, 12).

W badaniu przeprowadzonym na szczurach wykazano, że ekstrakt z grzyba lion’s mane skraca czas regeneracji układu nerwowego o 23-41% (13).

Soplówka jeżowata może być również pomocna w redukcji uszkodzeń mózgu po udarze.

W jednym z badań wysokie dawki ekstraktu z lion’s mane podane szczurom natychmiast po udarze pomogły zmniejszyć stan zapalny i zmniejszyć rozmiar uszkodzenia mózgu związanego z udarem o 44% (14).

Ochrona układu pokarmowego

Wrzody żołądka są często spowodowane dwoma głównymi czynnikami: przerostem bakterii zwanej Helicobacter pylori i uszkodzeniem błony śluzowej żołądka, które często jest spowodowane długotrwałym stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (15) .

Soplówka jeżowata może chronić przed rozwojem wrzodów żołądka poprzez hamowanie wzrostu Helicobacter pylori i ochronę wyściółki żołądka przed uszkodzeniem (16, 17).

W innym badaniu na szczurach wykazano, że soplówka jeżowata jest skuteczniejsza w zapobieganiu wrzodom żołądka wywołanym przez alkohol niż tradycyjne leki obniżające kwasowość (18).

Ekstrakt z lion’s mane może również zmniejszać stan zapalny i zapobiegać uszkodzeniom tkanek w innych obszarach jelit. Jak pokazały wyniki badań grzyby te mogą pomóc w leczeniu chorób zapalnych jelit, takich jak wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna (19, 20).

W badaniu z udziałem osób z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego wykazano, że przyjmowanie suplementu zawierającego 14% ekstraktu z soplówki jeżowatej znacznie zmniejszyło objawy i poprawiło jakość życia po trzech tygodniach (21).

Zmniejszenie ryzyka chorób serca

Do głównych czynników powodujących choroby serca zaliczamy otyłość, wysoki poziom trójglicerydów, duże ilości utlenionego cholesterolu i zwiększoną skłonność do powstawania zakrzepów.

Badania pokazują, że soplówka jeżowata może wpływać na niektóre z tych czynników i zmniejszać ryzyko chorób serca.

Badania na szczurach i myszach wykazały, że ekstrakt z lion’s mane poprawia metabolizm tłuszczów i obniża poziom trójglicerydów (22).

W jednym badaniu na szczurach karmionych dietą wysokotłuszczową i otrzymujących dzienne dawki ekstraktu z soplówki zaobserwowano 27% niższy poziom trójglicerydów i 42% mniejszy przyrost masy ciała po 28 dniach (23).

Jak wspomniałem, duże ilości utlenionego cholesterolu mogą istotnie przyczynić się do wystąpienia chorób serca. Utlenione cząsteczki mają tendencję do przyczepiania się do ścian tętnic, powodując ich twardnienie i tym samym zwiększając ryzyko zawału serca i udaru.

Badania z użyciem probówek wykazały, że ekstrakt soplówki jeżowatej może pomóc w zapobieganiu utlenianiu cholesterolu we krwi (24).

Co więcej, lion’s mane zawiera związek o nazwie hericenon B, który może zmniejszać szybkość krzepnięcia krwi i zmniejszać ryzyko zawału serca lub udaru mózgu (25).

Łagodzenie objawów insulinooporności

Cukrzyca to choroba, która pojawia się, gdy organizm traci zdolność kontrolowania poziomu cukru we krwi. Dzieje się tak na skutek nieprawidłowej reakcji komórek na insulinę, czyli inaczej insulinooporność.

Przewlekle wysoki poziom cukru we krwi ostatecznie powoduje powikłania, takie jak choroba nerek, uszkodzenie nerwów dłoni i stóp oraz utrata wzroku.

Grzyb lion’s mane może być pomocny w leczeniu cukrzycy, poprawiając kontrolę poziomu cukru we krwi.

Badania wykazały, że soplówka jeżowata może powodować znacznie niższy poziom cukru we krwi zarówno u zdrowych myszy, jak i myszy z cukrzycą, nawet przy dziennych dawkach tak niskich jak 2,7 mg na funt (6 mg na kg) masy ciała (26).

Jednym ze sposobów, w jaki soplówka jeżowata obniża poziom cukru we krwi, jest blokowanie aktywności enzymu alfa-glukozydazy, który rozkłada węglowodany w jelicie cienkim.

Kiedy ten enzym jest zablokowany, organizm nie jest w stanie tak skutecznie trawić i wchłaniać węglowodanów, co powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi.

Oprócz redukcji poziomu cukru we krwi, wyciąg z lion’s mane może zmniejszać cukrzycowy ból neuropatyczny.

W badaniu na myszach z cukrzycowym uszkodzeniem nerwów, sześć tygodni codziennego ekstraktu z grzyba lwa znacznie zmniejszyło ból, obniżył poziom cukru we krwi, a nawet zwiększył poziom przeciwutleniaczy (27).

Wspomaga leczenie nowotworów

W badaniach w których dodano do próbówki z komórkami rakowymi ekstrakt z soplówki odkryto, że dochodzi do ich przyśpieszonej śmierci. Wyniki te dotyczą kilku typów komórek rakowych, w tym komórek raka wątroby, okrężnicy, żołądka i krwi (28).

Warto jednak zaznaczyć, że istnieje też spora grupa badań w których nie udało się powtórzyć tych wyników.

Oprócz zabijania komórek rakowych wykazano również, że soplówka jeżowata spowalnia rozprzestrzenianie się raka.

W badaniu na myszach z rakiem okrężnicy wykazano, że przyjmowanie ekstraktu z lion’s mane zmniejszyło rozprzestrzenianie się raka w płucach o 69% (29).

Zmniejsza stany zapalne

Badania pokazują, że soplówka jeżowata zawiera silne związki przeciwzapalne i przeciwutleniające, które mogą pomóc w ich redukcji (30).

W badaniach analizujących zdolności antyoksydacyjne 14 różnych gatunków grzybów soplówka jeżowata zajęła czwarte miejsce i została zarekomendowana jako stały element diety (31).

Stosowanie soplówki jeżowatej może również pomóc zmniejszyć niektóre zagrożenia dla zdrowia związane z otyłością, ponieważ wykazano, że zmniejsza ona ilość stanów zapalnych powodowanych przez tkankę tłuszczową (32).

Wzmacnia układ odpornościowy

Badania przeprowadzone na zwierzętach pokazują, że soplówka jeżowata może wzmocnić odporność poprzez zwiększenie aktywności układu odpornościowego jelit, który chroni organizm przed patogenami, które dostają się do jelit przez usta lub nos (33).

Efekty te mogą częściowo wynikać z korzystnych zmian we florze bakteryjnej jelit, która stymulują układ odpornościowy.

Jak pokazują badania, codzienna suplementacja ekstraktem z soplówki prawie czterokrotnie wydłużyła żywotność myszy, którym wstrzyknięto śmiertelną dawkę bakterii salmonelli (34).

Soplówka jeżowata – dawkowanie

Dawkowanie soplówki jeżowatej jest uzależnione od formy w jakiej ją suplementujemy. Najczęściej można spotkać się z formą sproszkowaną lub suplementem z ekstraktem grzyba.

Ogólnie zalecaną dawką jest 500mg na dzień. Jeśli dysponujemy proszkiem, to można go dodać do kawy, herbaty lub gorącej wody.

Podsumowanie

Analiza wyników badań pokazuje, że soplówka jeżowata charakteryzuje się wieloma właściwościami zdrowotnymi dla naszego organizmu.

Soplówka jeżowata (Lion’s mane) może chronić min. przed demencją, zmniejszać objawy lęku i depresji oraz pomagać w naprawie uszkodzeń nerwów.

Ma również silne właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i wzmacniające odporność. Ponadto, wykazano, że zmniejsza ryzyko chorób serca, raka, wrzodów i cukrzycy typu II.

Bibliografia

1. Friedman M. Chemistry, Nutrition, and Health-Promoting Properties of Hericium erinaceus (Lion’s Mane) Mushroom Fruiting Bodies and Mycelia and Their Bioactive Compounds. J Agric Food Chem. 2015;63(32):7108-7123. doi:10.1021/acs.jafc.5b02914
2. Burke SN, Barnes CA. Neural plasticity in the ageing brain. Nat Rev Neurosci. 2006;7(1):30-40. doi:10.1038/nrn1809
3. Lai PL, Naidu M, Sabaratnam V, et al. Neurotrophic properties of the Lion’s mane medicinal mushroom, Hericium erinaceus (Higher Basidiomycetes) from Malaysia. Int J Med Mushrooms. 2013;15(6):539-554. doi:10.1615/intjmedmushr.v15.i6.30
4. Mori K, Obara Y, Moriya T, Inatomi S, Nakahata N. Effects of Hericium erinaceus on amyloid β(25-35) peptide-induced learning and memory deficits in mice. Biomed Res. 2011;32(1):67-72. doi:10.2220/biomedres.32.67
5. Tsai-Teng T, Chin-Chu C, Li-Ya L, et al. Erinacine A-enriched Hericium erinaceus mycelium ameliorates Alzheimer’s disease-related pathologies in APPswe/PS1dE9 transgenic mice. J Biomed Sci. 2016;23(1):49. Published 2016 Jun 27. doi:10.1186/s12929-016-0266-z
6. Zhang J, An S, Hu W, et al. The Neuroprotective Properties of Hericium erinaceus in Glutamate-Damaged Differentiated PC12 Cells and an Alzheimer’s Disease Mouse Model. Int J Mol Sci. 2016;17(11):1810. Published 2016 Nov 1. doi:10.3390/ijms17111810
7. Mori K, Inatomi S, Ouchi K, Azumi Y, Tuchida T. Improving effects of the mushroom Yamabushitake (Hericium erinaceus) on mild cognitive impairment: a double-blind placebo-controlled clinical trial. Phytother Res. 2009;23(3):367-372. doi:10.1002/ptr.2634
8. Rebar AL, Stanton R, Geard D, Short C, Duncan MJ, Vandelanotte C. A meta-meta-analysis of the effect of physical activity on depression and anxiety in non-clinical adult populations. Health Psychol Rev. 2015;9(3):366-378. doi:10.1080/17437199.2015.1022901
9. Yao W, Zhang JC, Dong C, et al. Effects of amycenone on serum levels of tumor necrosis factor-α, interleukin-10, and depression-like behavior in mice after lipopolysaccharide administration. Pharmacol Biochem Behav. 2015;136:7-12. doi:10.1016/j.pbb.2015.06.012
10. Ryu S, Kim HG, Kim JY, Kim SY, Cho KO. Hericium erinaceus Extract Reduces Anxiety and Depressive Behaviors by Promoting Hippocampal Neurogenesis in the Adult Mouse Brain. J Med Food. 2018;21(2):174-180. doi:10.1089/jmf.2017.4006
11. Samberkar S, Gandhi S, Naidu M, Wong KH, Raman J, Sabaratnam V. Lion’s Mane, Hericium erinaceus and Tiger Milk, Lignosus rhinocerotis (Higher Basidiomycetes) Medicinal Mushrooms Stimulate Neurite Outgrowth in Dissociated Cells of Brain, Spinal Cord, and Retina: An In Vitro Study. Int J Med Mushrooms. 2015;17(11):1047-1054. doi:10.1615/intjmedmushrooms.v17.i11.40
12. Kolotushkina EV, Moldavan MG, Voronin KY, Skibo GG. The influence of Hericium erinaceus extract on myelination process in vitro. Fiziol Zh. 2003;49(1):38-45.
13. Wong KH, Naidu M, David P, et al. Peripheral Nerve Regeneration Following Crush Injury to Rat Peroneal Nerve by Aqueous Extract of Medicinal Mushroom Hericium erinaceus (Bull.: Fr) Pers. (Aphyllophoromycetideae) [published correction appears in Evid Based Complement Alternat Med. 2018 Dec 16;2018:9820769]. Evid Based Complement Alternat Med. 2011;2011:580752. doi:10.1093/ecam/neq062
14. Lee KF, Chen JH, Teng CC, et al. Protective effects of Hericium erinaceus mycelium and its isolated erinacine A against ischemia-injury-induced neuronal cell death via the inhibition of iNOS/p38 MAPK and nitrotyrosine. Int J Mol Sci. 2014;15(9):15073-15089. Published 2014 Aug 27. doi:10.3390/ijms150915073
15. Kanno T, Iijima K, Abe Y, et al. A multicenter prospective study on the prevalence of Helicobacter pylori-negative and nonsteroidal anti-inflammatory drugs-negative idiopathic peptic ulcers in Japan. J Gastroenterol Hepatol. 2015;30(5):842-848. doi:10.1111/jgh.12876
16. Jiang S, Wang S, Sun Y, Zhang Q. Medicinal properties of Hericium erinaceus and its potential to formulate novel mushroom-based pharmaceuticals. Appl Microbiol Biotechnol. 2014;98(18):7661-7670. doi:10.1007/s00253-014-5955-5
17. Wang M, Konishi T, Gao Y, Xu D, Gao Q. Anti-Gastric Ulcer Activity of Polysaccharide Fraction Isolated from Mycelium Culture of Lion’s Mane Medicinal Mushroom, Hericium erinaceus (Higher Basidiomycetes). Int J Med Mushrooms. 2015;17(11):1055-1060. doi:10.1615/intjmedmushrooms.v17.i11.50
18. Wong JY, Abdulla MA, Raman J, et al. Gastroprotective Effects of Lion’s Mane Mushroom Hericium erinaceus (Bull.:Fr.) Pers. (Aphyllophoromycetideae) Extract against Ethanol-Induced Ulcer in Rats. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:492976. doi:10.1155/2013/492976
19. Qin M, Geng Y, Lu Z, et al. Anti-Inflammatory Effects of Ethanol Extract of Lion’s Mane Medicinal Mushroom, Hericium erinaceus (Agaricomycetes), in Mice with Ulcerative Colitis. Int J Med Mushrooms. 2016;18(3):227-234. doi:10.1615/IntJMedMushrooms.v18.i3.50
20. Diling C, Xin Y, Chaoqun Z, et al. Extracts from Hericium erinaceus relieve inflammatory bowel disease by regulating immunity and gut microbiota. Oncotarget. 2017;8(49):85838-85857. Published 2017 Sep 6. doi:10.18632/oncotarget.20689
21. Therkelsen SP, Hetland G, Lyberg T, Lygren I, Johnson E. Effect of a Medicinal Agaricus blazei Murill-Based Mushroom Extract, AndoSan™, on Symptoms, Fatigue and Quality of Life in Patients with Ulcerative Colitis in a Randomized Single-Blinded Placebo Controlled Study. PLoS One. 2016;11(3):e0150191. Published 2016 Mar 2. doi:10.1371/journal.pone.0150191
22. Choi WS, Kim YS, Park BS, Kim JE, Lee SE. Hypolipidaemic Effect of Hericium erinaceum Grown in Artemisia capillaris on Obese Rats. Mycobiology. 2013;41(2):94-99. doi:10.5941/MYCO.2013.41.2.9
23. Hiwatashi K, Kosaka Y, Suzuki N, et al. Yamabushitake mushroom (Hericium erinaceus) improved lipid metabolism in mice fed a high-fat diet. Biosci Biotechnol Biochem. 2010;74(7):1447-1451. doi:10.1271/bbb.100130
24. Rahman MA, Abdullah N, Aminudin N. Inhibitory effect on in vitro LDL oxidation and HMG Co-A reductase activity of the liquid-liquid partitioned fractions of Hericium erinaceus (Bull.) Persoon (lion’s mane mushroom). Biomed Res Int. 2014;2014:828149. doi:10.1155/2014/828149
25. Mori K, Kikuchi H, Obara Y, et al. Inhibitory effect of hericenone B from Hericium erinaceus on collagen-induced platelet aggregation. Phytomedicine. 2010;17(14):1082-1085. doi:10.1016/j.phymed.2010.05.004
26. He X, Wang X, Fang J, et al. Structures, biological activities, and industrial applications of the polysaccharides from Hericium erinaceus (Lion’s Mane) mushroom: A review. Int J Biol Macromol. 2017;97:228-237. doi:10.1016/j.ijbiomac.2017.01.040
27. Yi Z, Shao-Long Y, Ai-Hong W, et al. Protective Effect of Ethanol Extracts of Hericium erinaceus on Alloxan-Induced Diabetic Neuropathic Pain in Rats. Evid Based Complement Alternat Med. 2015;2015:595480. doi:10.1155/2015/595480
28. Li G, Yu K, Li F, et al. Anticancer potential of Hericium erinaceus extracts against human gastrointestinal cancers. J Ethnopharmacol. 2014;153(2):521-530. doi:10.1016/j.jep.2014.03.003
29. Kim SP, Nam SH, Friedman M. Hericium erinaceus (Lion’s Mane) mushroom extracts inhibit metastasis of cancer cells to the lung in CT-26 colon cancer-tansplanted mice [published correction appears in J Agric Food Chem. 2013 Jun 5;61(22):5411] [published correction appears in J Agric Food Chem. 2014 Jan 15;62(2):528]. J Agric Food Chem. 2013;61(20):4898-4904. doi:10.1021/jf400916c
30. Hou Y, Ding X, Hou W. Composition and antioxidant activity of water-soluble oligosaccharides from Hericium erinaceus. Mol Med Rep. 2015;11(5):3794-3799. doi:10.3892/mmr.2014.3121
31. Abdullah N, Ismail SM, Aminudin N, Shuib AS, Lau BF. Evaluation of Selected Culinary-Medicinal Mushrooms for Antioxidant and ACE Inhibitory Activities. Evid Based Complement Alternat Med. 2012;2012:464238. doi:10.1155/2012/464238
32. Mori K, Ouchi K, Hirasawa N. The Anti-Inflammatory Effects of Lion’s Mane Culinary-Medicinal Mushroom, Hericium erinaceus (Higher Basidiomycetes) in a Coculture System of 3T3-L1 Adipocytes and RAW264 Macrophages. Int J Med Mushrooms. 2015;17(7):609-618. doi:10.1615/intjmedmushrooms.v17.i7.10
33. Sheng X, Yan J, Meng Y, et al. Immunomodulatory effects of Hericium erinaceus derived polysaccharides are mediated by intestinal immunology. Food Funct. 2017;8(3):1020-1027. doi:10.1039/c7fo00071e
34. Kim SP, Moon E, Nam SH, Friedman M. Hericium erinaceus mushroom extracts protect infected mice against Salmonella Typhimurium-Induced liver damage and mortality by stimulation of innate immune cells. J Agric Food Chem. 2012;60(22):5590-5596. doi:10.1021/jf300897w