W tym artykule pokażę Ci jak mierzyć poziom ketonów, za pomocą trzech popularnych metod. Dzięki temu zweryfikujesz czy Twoja ketoadaptacja przyniosła oczekiwane rezultaty.

Ketoza może przynieść nam wiele korzyści zdrowotnych, jednak zanim to nastąpi musimy się do niej odpowiednio zaadoptować. W tym celu stosujemy tzw. ketoadaptację, czyli procesów w trakcie którego organizm zaczyna produkować ciała ketonowe i wykorzystywać je jako źródło paliwa zamiast węglowodanów.

Czy da się jednak sprawdzić, czy nasza ketoadaptacja przebiega poprawnia i organizm produkuje odpowiednią ilość ketonów?

Odpowiedź brzmi – tak. Możemy sprawdzić poziom ciał ketonowych i to nawet z bardzo dużą dokładnością o czym z resztą w dalszej części tego artykułu.

Jeśli jesteś nowy w diecie ketogenicznej i nie wiesz jak zacząć, to zachęcam do przeczytanie kompleksowego przewodnika po keto dla początkujących:

Dieta ketogeniczna – Jak zacząć?

Jak sprawdzić poziom ketonów

Istnieją trzy główne sposoby pomiaru ketonów w organizmie, z których wszystkie mają swoje zalety i wady. Wśród nich możemy wymienić:

• Pomiar ketonów z krwi – bardzo dokładna metoda, ale jednocześnie najdroższa ze wszystkich wymienionych.
• Pomiar ketonów z moczu – znacznie tańsza od pomiaru z krwi, ale dużo mniej dokładna.
• Pomiar ketonów z oddechu – metoda ta jest stosunkowo nowatorska. Wyniki są bardziej dokładne niż pomiar z moczu.

Dlaczego mierzenie poziomu ketonów jest ważne

Jeśli decydujesz się na dietę ketogeniczną, to najprawdopodobniej Twoim celem jest osiągnięcie i utrzymanie stanu ketozy.

Ketoza jest stanem metabolicznym, który może nieść ze sobą wiele korzyści korzyści, min.:

• poprawa funkcji poznawczych,
• redukcja stanów zapalnych,
• trwały wzrost poziom energii, gdyż ketony są dużo wydajniejszym źródłem energii niż węglowodany,
• zmniejszenie apetytu poprzez hamowanie wydzielania greliny

W większości przypadków zredukowanie węglowodanów poniżej 50 gramów dziennie oraz zastąpienie ich tłuszczem jest wszystkim, co jest potrzebne, aby wejść w ketozę.

Jednak nie jest to regułą. Dlatego, aby mieć pewność że dieta którą stosujesz jest ketogenna, a nie po prostu nisko węglowodanowa musisz wykonywać regularne pomiary ilości ciał ketonowych.

Jak mierzyć poziom ketonów

Jak już wspomniałem, istnieją trzy sposoby pozwalające dokonać pomiaru ciał ketonowych. Teraz przyjrzymy się dokładnie każdemu z nich.

Pomiar ketonów w moczu za pomocą pasków

Pomiar ketonów w moczu z użyciem specjalnych pasków jest najtańszym i najłatwiejszym sposobem. Jednak trzeba mieć na uwadze, że metoda ta nie należy do najdokładniejszych.

Dlatego, o ile może ona być dobra dla początkujących, to na dalszym etapie lepiej skupić się na dwóch pozostałych metodach.

Stosując tę metodę dokonujesz pomiaru acetooctanu, jednego z rodzaju ketonów, który nie jest wykorzystywany przez organizm. Jego ilość jest duża głównie na początku, gdy organizm się uczy produkować i wykorzystywać ketony.

Dlatego im dłużej będziesz w ketozie, tym organizm będzie wydajniejszy i poziom acetooctanu będzie niższy. W efekcie pomiar ketonów z moczu będzie wskazywał, że masz mniej ketonów niż na początku, co nie jest prawdą.

Dlatego metoda ta jest polecana osobom na początku przygody z ketozą, tj. w okresie ketoadaptacji. Po około miesiącu zdecydowanie lepiej skupić się na dwóch pozostałych metodach.

Organizm wraz z czasem nauczy się ile ketonów jest mu niezbędne. W efekcie ich produkcja zmniejszy się, tak aby nie musiał ich bez potrzeby wydalać. Nie oznacza to, że przez mniejszą ilość ciał ketonowych wypadniesz z ketozy. Po prostu organizm będzie działał efektywniej.

Pomiar ciał ketonowych z użyciem pasków jest prosty. Należy trzymać pasek w strumieniu moczu przez kilka sekund, a w ciągu 10-15 sekund powinieneś zauważyć zmianę koloru paska.

Kolor paska zazwyczaj determinuje poziom ciał ketonowych: jasnoróżowy oznacza niską ilość ketonów, a ciemnofioletowy wysoką

Jak widać pomiar nie jest skomplikowany, lecz jak wspomniałem wyniki są mało dokładne. Stosowanie pasków traktowałbym raczej jako sposób na uzyskanie ogólnej odpowiedzi na pytanie – czy jestem w ketozie.

Największą zaletą pomiaru ketozy z moczu jest niska cena, dużo niższa w stosunku do pomiaru z krwi. Największą ich wadą jest ich dokładność. Nawe jeśli jesteś w ketozie przez długi czas, paski mogą dawać różne wyniki w zależności od nawodnienia.

Jeśli jesteś odpowiednio nawodniony, paski będą miały znacznie jaśniejszy kolor niż w przypadku niedostatecznego poziomu wody.

Drugą kwestią jest to o czym już wspominałem. Wraz z tym jak organizm staje się efektywniejszy, produkuje mniej ketonów i mniej ich wydala. Dlatego test za pomocą paska może pokazać, że masz zdecydowanie mniej ketonów niż w rzeczywistości.

Pomiar ketonów z oddechu

Mierniki ketonów z oddechu staje się coraz bardziej popularną metodą ze względu na swoją prostotę. Pomiar wykonywany jest za pomocą specjalnego urządzenia, które podłączasz do komputera przez USB. Następnie dmuchasz w ustnik.

Urządzenie mierzy poziom acetonu w oddechu. Wynik jest znacznie dokładniejszy niż w przypadku poprzedniej metody.

Jest ona co prawda dużo droższa, ale warto pamiętać, że urządzenie to jednorazowy koszt. Dlatego na dłuższą metę jest ona tańsza niż kupowanie pasków do pomiaru ketonów z krwi.

Poza ceną problemem jest też dostępność urządzeń. Jeśli chcemy mieć pewność, że wyniki są miarodajne, to musimy zaopatrzyć się w dobrej jakości sprzęt.

Jednym z najpopularniejszych i zarazem najlepiej przetestowanych urządzeń jest Ketonix. Niestety, nie jest on ani tani, ani dostępny w Polsce. Obecnie można go dostać na Amazon i poprzez stronę producenta.

Badania pokazują, że istnieje całkiem dobra korelacja między stężeniem acetonu w oddechu a poziomem ciał ketonowych we krwi.

Wynika to z faktu, że organizm w trakcie ketoadaptacji produkuje zbyt dużo ketonów i ich nadmiar wydziela. Część z nich uwalniana jest z mocze, ale część może uchodzić z oddechem. Mowa tu wtedy o tzw. keto oddechu.

Keto oddech to jeden z częściej występujących, naturalnych sygnałów że nasz organizm produkuje ketony. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat objawów ketozy to odsyłam się do mojego artykułu:

Co to jest keto grypa?

Pomiar ketonów z oddechu jest dość miarodajny. Może nie aż tak jak w przypadku wyników z krwi, ale wciąż na tyle dobry, że można na nim polegać.

Pomiar ketonów z krwi

Pomiar ciał ketonowych we krwi jest dokładniejszym sposobem pomiaru poziomu ketozy. Dzięki tej metodzie uzyskujemy dokładny pomiar ketonów we krwi w czasie rzeczywistym.

Największą wadą tego wariantu są koszty. Na początku musimy kupić specjalny glokometr, który posiada funkcję pomiaru ketonów. Ale to nie koniec. Potrzebujemy także specjalnych pasków, które są znacznie droższe od normalnych.

Metoda pomiaru jest analogiczna do pomiaru glukozy. Jednym z przykładowych glukometrów jest Opium Xido Neo.

Pomiaru najlepiej dokonać wieczorem, po ostatnim posiłku. Wynika to z faktu nasilenia procesów beta-oksydacyjnych, które są powiązane z metabolizmem kwasów tłuszczowych. Innymi słowy poziom ketonów wieczorem jest najwyższy wieczorem.

Jaki poziom ketonów wskazuje na ketozę

Poniżej znajdziesz zestawienie pozwalające Ci odpowiedzieć na pytanie czy jesteś w ketozie:

• Lekka ketoza: 0,2 mmol / l – 0,9 mmol / l
• Ketoza odżywcza: 0,9 mmol / l – 3,0 mmol / l
• Głęboka ketoza: 3,1 mmol / l – 6,0 mmol / l

Na marginesie warto wspomnieć o skrajnym przypadku. Wartości powyżej 10,0 mmol / l w połączeniu z poziomem cukru we krwi powyżej 200 mg / dl mogą zwykle wskazywać początek niebezpiecznego stanu zwanego kwasicą ketonową.

Taki stan wymaga natychmiastowej konsultacji z lekarzem i wdrożenie odpowiedniego leczenia, gdyż jest niebezpieczny dla organizmu.